Quản lý hoạt động kinh doanh vận tải bằng xe ô tô linh hoạt, chặt chẽ

Nghị định số 47/2022/NĐ-CP ngày 19-7-2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/2020/NĐ-CP ngày 17-1-2020 của Chính phủ quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (sau đây gọi tắt là NĐ 47) chính thức có hiệu lực từ 1-9-2022. Những quy định của NĐ 47 có nhiều thay đổi mà các cơ quan chức năng và người dân cần quan tâm để tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh vận tải một cách chặt chẽ hơn.

Cập nhật: 15/9/2022

Xe vận tải hành khách chờ đón khách tại Bến xe phía Bắc, TP Thanh Hóa 

Quy định mới đáng chú ý

Một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm của NĐ 47 là yêu cầu không sử dụng xe ô tô cải tạo từ xe có sức chứa từ 10 chỗ trở lên thành xe ô tô dưới 10 chỗ (kể cả người lái xe) để kinh doanh vận tải hành khách. Không sử dụng xe ô tô kiểu dáng tương tự xe từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên để kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi.

Thực tế những năm gần đây, để nâng cấp dịch vụ đón trả khách liên tỉnh, nhiều nhà xe đã cải tạo dòng xe 16 chỗ thành loại xe dưới 10 chỗ, thường gọi là xe Limousine để chở khách. Quy định mới tại Khoản 3, Điều 2, NĐ 47 đã nêu rõ: “Xe ôtô cải tạo từ xe có sức chứa từ 10 chỗ trở lên thành xe ôtô dưới 10 chỗ (kể cả người lái xe) đã được cấp phù hiệu, biển hiệu trước ngày nghị định này có hiệu lực thì tiếp tục được sử dụng để kinh doanh vận tải hành khách đến hết niên hạn sử dụng theo quy định tại nghị định này”. Như vậy, những xe Limousine được cải tạo và cấp phù hiệu, biển hiệu trước ngày 1-9-2022 thì vẫn được tiếp tục sử dụng để chở khách cho đến khi hết niên hạn sử dụng. Còn những xe Limousine được cải tạo từ ngày 1-9-2022 sẽ không được cấp phù hiệu để kinh doanh vận tải hành khách.

Phải cung cấp thông tin khi ký gửi hàng trên xe khách cũng là một trong những điểm mới đáng chú ý tại NĐ 47. Theo đó, để bảo đảm công tác quản lý và kiểm soát hàng hóa ký gửi trên xe khách, khoản 1 Điều 1, NĐ 47 đã bổ sung quy định: “Đơn vị kinh doanh vận tải hành khách, lái xe, nhân viên phục vụ trên xe (nếu có) khi nhận hàng hóa ký gửi xe ô tô (người gửi hàng hóa không đi theo xe) phải yêu cầu người gửi hàng hóa cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin về: Tên hàng hóa, cân nặng (nếu có), họ và tên, địa chỉ, số chứng minh thư nhân dân/số thẻ căn cước công dân, số điện thoại liên hệ của người gửi và người nhận".

Bên cạnh đó, NĐ 47 cũng đề cập việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung, như: Thông tin từ thiết bị giám sát hành trình của xe được sử dụng trong quản lý Nhà nước về hoạt động vận tải, quản lý hoạt động của đơn vị kinh doanh vận tải và được kết nối, chia sẻ với Bộ Công an (Cục Cảnh sát giao thông), Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan) để thực hiện quản lý Nhà nước về trật tự, an toàn giao thông (TTATGT); an ninh trật tự; thuế; phòng, chống buôn lậu.

Khi cơ quan cấp giấy phép kinh doanh ban hành quyết định thu hồi giấy phép kinh doanh thì đơn vị kinh doanh vận tải trong thời hạn 7 ngày kể từ khi quyết định có hiệu lực phải nộp lại giấy phép kinh doanh và phù hiệu, biển hiệu cho cơ quan cấp giấy phép kinh doanh, phải dừng toàn bộ các hoạt động kinh doanh vận tải theo quyết định thu hồi giấy phép kinh doanh ngay sau khi quyết định có hiệu lực.

Từ ngày 1-7-2023, xe kinh doanh vận tải buộc phải lắp camera giám sát hành trình mới được cấp phù hiệu, biển hiệu. Cụ thể, NĐ 47 bổ sung khoản 8 Điều 34 như sau: “Từ ngày 1-7-2023, đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng xe ô tô kinh doanh vận tải thuộc đối tượng phải lắp camera theo quy định của nghị định này, khi tham gia kinh doanh vận tải lần đầu phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình có tích hợp camera để được cấp phù hiệu, biển hiệu. Thiết bị giám sát hành trình có tích hợp camera phải đáp ứng đầy đủ các quy định”. Theo quy định tại Nghị định số 10/2020/NĐ-CP, những xe kinh doanh vận tải buộc phải lắp camera hành trình bao gồm ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên (theo khoản 2 Điều 13); ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa bằng container, xe đầu kéo (theo khoản 2 Điều 14).

Tăng cường quản lý và xử lý vi phạm

Theo số liệu thống kê của Sở Giao thông - Vận tải (GTVT), trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 3.518 đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (gồm doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh) với 14.350 phương tiện. Trong đó có 686 đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô (gồm tuyến cố định, hợp đồng, xe buýt, xe taxi) với 4.981 phương tiện; 2.832 đơn vị kinh doanh vận tải hàng hóa bằng xe ô tô (gồm hàng hóa thông thường, đầu kéo, container) với 9.369 phương tiện.

Để tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh vận tải, Sở GTVT thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn các quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô đến các đơn vị kinh doanh vận tải, bến xe, các hiệp hội có liên quan; kiểm tra duy trì các điều kiện kinh doanh của các đơn vị vận tải theo quy định. Thông qua dữ liệu thiết bị giám sát hành trình, camera của các phương tiện vận tải truyền về máy chủ của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, hàng tháng đã phân tích, tổng hợp để kịp thời có văn bản nhắc nhở và có biện pháp xử lý đối với các phương tiện vi phạm TTATGT. Từ đó, tăng cường vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị vận tải trong việc chấp hành các quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực vận tải; tăng cường công tác quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh vận tải; chất lượng dịch vụ vận tải dần được nâng cao. Công tác tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn việc thực thi pháp luật về ATGT cho người lái xe, nhân viên phục vụ trên xe khi tham gia hoạt động trên tuyến được tăng cường.

Sở GTVT đã chỉ đạo Thanh tra sở tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xây dựng kế hoạch để kiểm tra xe hợp đồng, xe vận tải hành khách tuyến cố định thực hiện không đúng biểu đồ chạy xe theo phương án khai thác tuyến đã được cơ quan quản lý tuyến chấp thuận, đón trả khách không đúng nơi quy định; xe dù lôi kéo, đón trả khách tại các điểm dừng, đỗ của xe buýt...; phối hợp với các lực lượng chức năng trong công tác kiểm tra, xử lý vi phạm đối với hoạt động vận tải hành khách bằng xe ô tô trên địa bàn tỉnh; phối hợp bảo đảm TTATGT, phân luồng giao thông trong các dịp nghỉ lễ, tết...Bên cạnh đó, việc tăng nặng mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm nghiêm trọng cùng với sự ra quân đồng loạt, xử phạt nghiêm minh của các lực lượng chức năng đã tác động mạnh tới các doanh nghiệp vận tải, tới người điều khiển phương tiện tham gia giao thông nên đã giảm đáng kể các hành vi vi phạm như: chở hàng quá khổ, quá tải trọng, chở quá số người theo quy định, vi phạm quy định nồng độ cồn, vi phạm tốc độ... Hàng tháng, Phòng Quản lý vận tải, Sở GTVT thường xuyên trích xuất dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình trên hệ thống của Tổng cục Đường bộ Việt Nam tham mưu cho lãnh đạo sở xử lý vi phạm đối với các đơn vị vận tải, chủ phương tiện có xe ô tô vi phạm tốc độ. Từ đầu năm 2022 đến nay, sở đã ban hành 7 quyết định, thu hồi 815 phù hiệu.

Để triển khai các quy định mới tại NĐ 47 và các văn bản mới có liên quan, Sở GTVT đã ban hành các văn bản đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố; Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh, Hiệp hội Vận tải ô tô Thanh Hóa, Hiệp hội Vận tải ô tô taxi Thanh Hóa, các đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô tổ chức tuyên truyền đến các đơn vị vận tải trên địa bàn nắm bắt và tổ chức thực hiện. Sở GTVT yêu cầu các phòng, đơn vị chức năng nghiên cứu kỹ các nội dung NĐ 47 để triển khai thực hiện theo quy định.

Ông Vũ Minh Thuận, Trưởng Phòng Quản lý vận tải, Sở GTVT cho biết: Về cơ bản, các nội dung sửa đổi, bổ sung của NĐ 47 đã tăng cường công tác quản lý Nhà nước về TTATGT; an ninh trật tự, thuế, phòng, chống buôn lậu. Việc thu hồi giấy phép kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, phù hiệu, biển hiệu được quy định cụ thể, rõ ràng (trong 7 ngày kể từ khi quyết định có hiệu lực thì đơn vị kinh doanh vận tải phải nộp lại giấy phép kinh doanh vận tải, phù hiệu, biển hiệu, dừng toàn bộ các hoạt động kinh doanh vận tải). NĐ 47 cũng quy định rõ việc không sử dụng xe ô tô cải tạo từ xe có sức chứa từ 10 chỗ trở lên thành xe ô tô dưới 10 chỗ (kể cả người lái xe) để kinh doanh vận tải hành khách. Không sử dụng xe ô tô kiểu dáng tương tự xe từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên để kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi.

Tuy nhiên, để việc triển khai các quy định mới đến toàn bộ các đơn vị kinh doanh vận tải trên địa bàn tỉnh thì còn gặp khó khăn do địa bàn tỉnh rộng, các đơn vị vận tải hoạt động phủ đều khắp các huyện, thị xã, thành phố; nhiều hộ kinh doanh vận tải ở vùng sâu, vùng xa nên cập nhật thông tin còn hạn chế. Mặt khác, trình độ của một bộ phận đơn vị kinh doanh vận tải là hộ kinh doanh, lái xe còn hạn chế, nên việc tiếp cận, nhận thức đầy đủ các quy định của Chính phủ, Bộ GTVT về quy định kinh doanh vận tải bằng xe ô tô phải cần có thời gian.

Ông Vũ Minh Thuận cho biết thêm: Trong thời gian tới, phòng Quản lý vận tải tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo sở tăng cường tuyên truyền các quy định về kinh doanh vận tải đến các đơn vị kinh doanh vận tải trên địa bàn tỉnh; tăng cường công tác trao đổi, đối thoại với đơn vị vận tải để nắm bắt những khó khăn, giải đáp các vướng mắc để các đơn vị vận tải nắm bắt, hiểu rõ và thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Đồng thời tham mưu, đề xuất, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền những khó khăn, bất cập trong tổ chức thực hiện về các quy định kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô.

Nguồn: Báo Thanh Hóa